pięcie się
  • Jak się mówiło przed wojną?
    30.01.2013
    30.01.2013
    Dzień dobry,
    pytanie dotyczy języka używanego przed wojną i anachronizmów językowych w literaturze. Czytam teraz Morfinę Szczepana Twardocha, w której polski oficer w 39 roku używa na godziny określeń 17.00 i 22.00. Czy tak mówiło się przed wojną? (Zdawało mi się, że 5 i 10).
    I ewentualnie dodatkowo, jeśli ktoś z Państwa czytał tę książkę: czy przed wojną mówiło się tak, jak mówią jej bohaterowie (chodzi mi o przekleństwa etc.)?
    Dziękuję bardzo i pozdrawiam,
    Małgorzata Werner
  • pytanie o się
    18.11.2008
    18.11.2008
    Szanowni Państwo!
    Znam zasady, na jakich zaimek się łączy się z czasownikiem, szczególnie na końcu zdania. Czy dotyczy to też zdań złożonych i czy należy zawsze mechanicznie przestawiać się przed czasownik, np. na końcu zdania składowego w zdaniu złożonym? „Dzięki temu nauczyłam się, jak wiązać krawat” – czy się musi powędrować przed czasownik, nawet jeśli ucierpi na tym melodia zdania? A może można pozostawić to wyczuciu osoby piszącej?
    Agnieszka Kajak
  • zdarza się, że / żeby…
    6.04.2010
    6.04.2010
    Szanowna poradnio,
    proszę o wskazanie, która z poniższych wersji jest poprawna (ewentualnie lepsza). Różnią się one spójnikiem wprowadzającym zdanie podrzędne.
    1. Rzadko zdarza się, by [aby, żeby] jeden napastnik minął pięciu obrońców.
    2. Rzadko zdarza się, że jeden napastnik mija pięciu obrońców.
    Według mnie ta pierwsza wersja jest lepsza, ale w słownikach podane jest tylko połączenie zdarza się, że… i stąd wątpliwość.
  • Napięcie a na pięcie
    2.07.2020
    2.07.2020
    Dzień dobry! Zastanawiałam się ostatnio, czy słowo napięcie i wyrażenie na pięcie mają ze sobą jakiś związek? Czy zbieżność między nimi jest przypadkowa?
    Pozdrawiam
    Agata
  • Pisze się łuk kupidyna
    20.11.2018
    20.11.2018
    Szanowni Państwo,
    mam wątpliwość dotyczącą tego, jak zapisać łuk kupidyna (łuk Kupidyna) w odniesieniu do linii górnej wargi. Łuk kupidyna (Kupidyna) podkreśla się makijażem, aby uwypuklić usta.

    Z poważaniem
  • Nie tworzy się złożeń przymiotnikowych z oznaczeniami jednostek miar
    2.11.2016
    2.11.2016
    Nie jestem pewny, jak zapisać poprawnie skrót od wyrazu minutowy. Skrót od rzeczownika minuta to min bez kropki, a jeśli np. chciałbym utworzyć od tego przymiotnik i napisać 15-min(.) w znaczeniu ‘piętnastominutowy’, to czy kropka jest konieczna?

  • Dlaczego pięta?
    14.10.2016
    14.10.2016
    Szanowni Państwo,
    zastanawia mnie rola pięty we frazeologii. Mamy chwalipiętę, wiercipiętę. Słyszałem też powiedzenie niech ci pójdzie w pięty (nawiasem mówiąc, nie wiem, co właściwie znaczy).
    Czy wiadomo, skąd owa pięta się wzięła? Co do chwalipięty, przyszło mi kiedyś do głowy, że może ma to coś wspólnego z piętą Achillesa, tj. chwalipięta 'chwali nawet swój potencjalnie słaby punkt’. Ale to pewnie tylko moja fantazja.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Pięć Kaś
    21.09.2017
    21.09.2017
    Szanowni Państwo,
    proszę uprzejmie o wyjaśnienie, dlaczego występujące po liczebnikach rzeczowniki odmieniają się w następujący sposób:
    Kasiapięć Kaś (zamiast Kasi),
    dyniapięć dyń (zamiast dyni),
    świniapięć świń (zamiast świni).

    Czy jest na to jakaś reguła? Rodzimi użytkownicy języka używają powyższych form intuicyjnie. Niestety, dla obcokrajowców nie jest to już tak oczywiste.

    Z poważaniem
    Magdalena
  • pięć osób
    7.06.2012
    7.06.2012
    Szanowna Ekipo Poradni,
    która opcja jest poprawna: „Pięć osób, które odpowie na pytanie, dostanie nagrodę” czy „Pięć osób, które odpowiedzą na pytanie, dostaną nagrodę”?
    Pozdrawiam,
    Weronika
  • pięć po trzeciej czy pięć po piętnastej?
    26.06.2001
    26.06.2001
    Proszę o informacje na temat podawania aktualnej godziny, np. w radiu. Czy poprawnie jest mówić „Jest pięć minut po piętnastej”, czy też „Jest pięć minut po trzeciej” – w przypadku godzin popołudniowych (patrz radio ZET)? Jak ma się system 24-godzinny do 12-godzinnego w Naszym kraju?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego